Taxonomy for Biology Articles-10th Class: Difference between revisions
From Vidyalayawiki
No edit summary |
No edit summary |
||
| (151 intermediate revisions by 5 users not shown) | |||
| Line 5: | Line 5: | ||
|'''Chapters''' | |'''Chapters''' | ||
|'''Topic''' | |'''Topic''' | ||
|'''Article Creator Name''' | |||
|'''[https://docs.google.com/spreadsheets/d/1W0E_JcTAuGojSdK8vcLmC9v91rRN0oWZOtUxlijjZBc/edit#gid=987119762 Review by IIT Kanpur]''' | |||
|- | |- | ||
|'''1''' | |'''1''' | ||
|[[:Category:जैव प्रक्रम|'''जैव प्रक्रम''']] | |||
| | |||
|'''Biological process''' | |||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| Line 17: | Line 21: | ||
| | | | ||
|Living | |Living | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 23: | Line 29: | ||
| | | | ||
|Nonliving | |Nonliving | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 29: | Line 37: | ||
| | | | ||
|Biological process | |Biological process | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 35: | Line 45: | ||
| | | | ||
|Respiration | |Respiration | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 41: | Line 53: | ||
| | | | ||
|excretion | |excretion | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 47: | Line 61: | ||
| | | | ||
|Nutrition | |Nutrition | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 53: | Line 69: | ||
| | | | ||
|Enzyme | |Enzyme | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 59: | Line 77: | ||
| | | | ||
|Vascular Bundle | |Vascular Bundle | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 65: | Line 85: | ||
| | | | ||
|chloroplast | |chloroplast | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 71: | Line 93: | ||
| | | | ||
|Gate cells | |Gate cells | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 77: | Line 101: | ||
| | | | ||
|Stomata | |Stomata | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 83: | Line 109: | ||
| | | | ||
|Salivary gland | |Salivary gland | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 89: | Line 117: | ||
| | | | ||
|Enzyme | |Enzyme | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 95: | Line 125: | ||
| | | | ||
|Tooth decay | |Tooth decay | ||
|Shahana Rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 101: | Line 133: | ||
| | | | ||
|ATP | |ATP | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 107: | Line 141: | ||
| | | | ||
|Transpiration | |Transpiration | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 113: | Line 149: | ||
| | | | ||
|Respiration | |Respiration | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 119: | Line 157: | ||
| | | | ||
|Transportation system | |Transportation system | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 125: | Line 165: | ||
| | | | ||
|Heart | |Heart | ||
|shahana Rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 131: | Line 173: | ||
| | | | ||
|Blood pressure | |Blood pressure | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 137: | Line 181: | ||
| | | | ||
|Alveoli | |Alveoli | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 143: | Line 189: | ||
| | | | ||
|capillaries - blood vessels | |capillaries - blood vessels | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 149: | Line 197: | ||
| | | | ||
|Platelets | |Platelets | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 155: | Line 205: | ||
| | | | ||
|lymph | |lymph | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 161: | Line 213: | ||
| | | | ||
|Transport in plants | |Transport in plants | ||
|Ekatah sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 167: | Line 221: | ||
| | | | ||
|Kidney | |Kidney | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 173: | Line 229: | ||
| | | | ||
|Artificial kidney | |Artificial kidney | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 179: | Line 237: | ||
| | | | ||
|Dialysis | |Dialysis | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 185: | Line 245: | ||
| | | | ||
|Nephron | |Nephron | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 191: | Line 253: | ||
| | | | ||
|Organ donation | |Organ donation | ||
|Ekatah Kumari | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 197: | Line 261: | ||
| | | | ||
|Circulatory system | |Circulatory system | ||
|Ekatah Kumari | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 203: | Line 269: | ||
| | | | ||
|Hemoglobin | |Hemoglobin | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 209: | Line 277: | ||
| | | | ||
|Blood | |Blood | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 215: | Line 285: | ||
| | | | ||
|Blood vessels | |Blood vessels | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 221: | Line 293: | ||
| | | | ||
|Hypertension | |Hypertension | ||
|Kiran mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 227: | Line 301: | ||
| | | | ||
|Gallbladder | |Gallbladder | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 233: | Line 309: | ||
| | | | ||
|Bile Juice | |Bile Juice | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 239: | Line 317: | ||
| | | | ||
|Diastole | |Diastole | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 245: | Line 325: | ||
| | | | ||
|Systole | |Systole | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 251: | Line 333: | ||
| | | | ||
|Atrium | |Atrium | ||
|Kiran MIshra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 257: | Line 341: | ||
| | | | ||
|Photosynthesis | |Photosynthesis | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 263: | Line 349: | ||
| | | | ||
|Lungs | |Lungs | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 269: | Line 357: | ||
| | | | ||
|Pulmonary veins | |Pulmonary veins | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 275: | Line 365: | ||
| | | | ||
|Artery | |Artery | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 281: | Line 373: | ||
| | | | ||
|Aorta | |Aorta | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 287: | Line 381: | ||
| | | | ||
|Urethra | |Urethra | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 293: | Line 389: | ||
| | | | ||
|Ureter | |Ureter | ||
|Ekatah Kumari | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 299: | Line 397: | ||
| | | | ||
|Liver | |Liver | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 305: | Line 405: | ||
| | | | ||
|Bronchi | |Bronchi | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 311: | Line 413: | ||
| | | | ||
|Vein | |Vein | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 317: | Line 421: | ||
| | | | ||
|Vena cava | |Vena cava | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 323: | Line 429: | ||
| | | | ||
|Trachea | |Trachea | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
|'''2''' | |'''2''' | ||
| Line 328: | Line 436: | ||
| | | | ||
|'''Control and coordination''' | |'''Control and coordination''' | ||
| | |||
| | |||
| | | | ||
|- | |- | ||
| Line 335: | Line 445: | ||
| | | | ||
|Pancreas | |Pancreas | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 341: | Line 453: | ||
| | | | ||
|Forebrain | |Forebrain | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 347: | Line 461: | ||
| | | | ||
|Cerebellum | |Cerebellum | ||
|Shahana Rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 353: | Line 469: | ||
| | | | ||
|intestinal juice | |intestinal juice | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 359: | Line 477: | ||
| | | | ||
|Intestine | |Intestine | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 365: | Line 485: | ||
| | | | ||
|Gastric Gland | |Gastric Gland | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 371: | Line 493: | ||
| | | | ||
|Gastric Juice | |Gastric Juice | ||
|Ekatah sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 377: | Line 501: | ||
| | | | ||
|Nerve | |Nerve | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 383: | Line 509: | ||
| | | | ||
|Nerve Impulse | |Nerve Impulse | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 389: | Line 517: | ||
| | | | ||
|Axon | |Axon | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 395: | Line 525: | ||
| | | | ||
|Meningitis | |Meningitis | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 401: | Line 533: | ||
| | | | ||
|Hind brain | |Hind brain | ||
|Shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 407: | Line 541: | ||
| | | | ||
|Cerebrum | |Cerebrum | ||
|Shahana Rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 413: | Line 549: | ||
| | | | ||
|Midbrain | |Midbrain | ||
|Shahana Rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 419: | Line 557: | ||
| | | | ||
|Brain | |Brain | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 425: | Line 565: | ||
| | | | ||
|Axon | |Axon | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 431: | Line 573: | ||
| | | | ||
|synapse | |synapse | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 437: | Line 581: | ||
| | | | ||
|reflex action | |reflex action | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 443: | Line 589: | ||
| | | | ||
|Involuntary action | |Involuntary action | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 449: | Line 597: | ||
| | | | ||
|voluntary action | |voluntary action | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 455: | Line 605: | ||
| | | | ||
|Spinal cord | |Spinal cord | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 461: | Line 613: | ||
| | | | ||
|Stimulus | |Stimulus | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 467: | Line 621: | ||
| | | | ||
|hormone | |hormone | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
|'''3''' | |'''3''' | ||
| Line 472: | Line 628: | ||
| | | | ||
|'''How do organisms reproduce''' | |'''How do organisms reproduce''' | ||
| | |||
| | |||
| | | | ||
|- | |- | ||
| Line 479: | Line 637: | ||
| | | | ||
|Egg cell | |Egg cell | ||
|kiran mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 485: | Line 645: | ||
| | | | ||
|Oviduct | |Oviduct | ||
|kiran mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 491: | Line 653: | ||
| | | | ||
|Ovary | |Ovary | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 497: | Line 661: | ||
| | | | ||
|Unbreeding | |Unbreeding | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 503: | Line 669: | ||
| | | | ||
|Uterus | |Uterus | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 509: | Line 677: | ||
| | | | ||
|Oesophagus | |Oesophagus | ||
|shahana rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 515: | Line 685: | ||
| | | | ||
|Cervix | |Cervix | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 521: | Line 693: | ||
| | | | ||
|Reproduction | |Reproduction | ||
|Shahana Rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 527: | Line 701: | ||
| | | | ||
|Regeneration | |Regeneration | ||
|Shahana Rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 533: | Line 709: | ||
| | | | ||
|Colon | |Colon | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 539: | Line 717: | ||
| | | | ||
|Gamete | |Gamete | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 545: | Line 725: | ||
| | | | ||
|Zygote | |Zygote | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 551: | Line 733: | ||
| | | | ||
|Puberty | |Puberty | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 557: | Line 741: | ||
| | | | ||
|Style | |Style | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 563: | Line 749: | ||
| | | | ||
|Stigro | |Stigro | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 569: | Line 757: | ||
| | | | ||
|Testes | |Testes | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 575: | Line 765: | ||
| | | | ||
|Penis | |Penis | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 581: | Line 773: | ||
| | | | ||
|Vas deferens | |Vas deferens | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 587: | Line 781: | ||
| | | | ||
|Seminal vesicle | |Seminal vesicle | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 593: | Line 789: | ||
| | | | ||
|Budding | |Budding | ||
|Shahana Rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 599: | Line 797: | ||
| | | | ||
|vegetative propagation | |vegetative propagation | ||
|Shahana Rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 605: | Line 805: | ||
| | | | ||
|Testosterone | |Testosterone | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 611: | Line 813: | ||
| | | | ||
|Menstruation | |Menstruation | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 617: | Line 821: | ||
| | | | ||
|fertilization | |fertilization | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 623: | Line 829: | ||
| | | | ||
|Prostate gland | |Prostate gland | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 629: | Line 837: | ||
| | | | ||
|Contraception Tips | |Contraception Tips | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 635: | Line 845: | ||
| | | | ||
|Sexual Reproduction | |Sexual Reproduction | ||
|Shahana Rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 641: | Line 853: | ||
| | | | ||
|Asexual Reproduction | |Asexual Reproduction | ||
|Shahana Rizvi | |||
| | |||
|- | |- | ||
|'''4''' | |'''4''' | ||
| Line 646: | Line 860: | ||
| | | | ||
|'''Heredity and Biological Evolution''' | |'''Heredity and Biological Evolution''' | ||
| | |||
| | |||
| | | | ||
|- | |- | ||
| Line 653: | Line 869: | ||
| | | | ||
|Heredity | |Heredity | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 659: | Line 877: | ||
| | | | ||
|Genetic Material | |Genetic Material | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 665: | Line 885: | ||
| | | | ||
|Sex determination | |Sex determination | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 671: | Line 893: | ||
| | | | ||
|Sex Chromosome | |Sex Chromosome | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 677: | Line 901: | ||
| | | | ||
|Inherited traits | |Inherited traits | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 683: | Line 909: | ||
| | | | ||
|Inheritance | |Inheritance | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 689: | Line 917: | ||
| | | | ||
|Mendel's contribution | |Mendel's contribution | ||
|Kiran Mishra | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 695: | Line 925: | ||
| | | | ||
|Ear lobe | |Ear lobe | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 701: | Line 933: | ||
| | | | ||
|Acquired and hereditary traits | |Acquired and hereditary traits | ||
|SHAHANA RIZVI | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 707: | Line 941: | ||
| | | | ||
|Charles Robert Darwin | |Charles Robert Darwin | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 713: | Line 949: | ||
| | | | ||
|Mayor's Experiment | |Mayor's Experiment | ||
| | | | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
| | | | ||
|[[ | |[[वर्गीकरण]] | ||
| | | | ||
|Classification | |||
| | | | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 737: | Line 965: | ||
| | | | ||
|Characteristic | |Characteristic | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 743: | Line 973: | ||
| | | | ||
|Fossil fuel | |Fossil fuel | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 749: | Line 981: | ||
| | | | ||
|Recessive traits | |Recessive traits | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 755: | Line 989: | ||
| | | | ||
|Fossil | |Fossil | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 761: | Line 997: | ||
| | | | ||
|Variations | |Variations | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
|'''5''' | |'''5''' | ||
| Line 766: | Line 1,004: | ||
| | | | ||
|'''Our environment''' | |'''Our environment''' | ||
| | |||
| | |||
| | | | ||
|- | |- | ||
| Line 773: | Line 1,013: | ||
| | | | ||
|Ecosystem | |Ecosystem | ||
| | |Ekatah Sharma | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 785: | Line 1,021: | ||
| | | | ||
|Consumers | |Consumers | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 791: | Line 1,029: | ||
| | | | ||
|Food Chain | |Food Chain | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 797: | Line 1,037: | ||
| | | | ||
|Food web | |Food web | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 803: | Line 1,045: | ||
| | | | ||
|Ozone layer | |Ozone layer | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 809: | Line 1,053: | ||
| | | | ||
|Abiodegradation | |Abiodegradation | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 815: | Line 1,061: | ||
| | | | ||
|Biological process | |Biological process | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 821: | Line 1,069: | ||
| | | | ||
|Biological magnification | |Biological magnification | ||
| | |Ekatah Sharma | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 833: | Line 1,077: | ||
| | | | ||
|Biomass | |Biomass | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 839: | Line 1,085: | ||
| | | | ||
|Ecological | |Ecological | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 845: | Line 1,093: | ||
| | | | ||
|Population | |Population | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
|'''6''' | |'''6''' | ||
| Line 850: | Line 1,100: | ||
| | | | ||
|'''Sustainable management of natural resources''' | |'''Sustainable management of natural resources''' | ||
| | |||
| | |||
| | | | ||
|- | |- | ||
| Line 857: | Line 1,109: | ||
| | | | ||
|Hotspots | |Hotspots | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 863: | Line 1,117: | ||
| | | | ||
|Sustainable management | |Sustainable management | ||
|Ekatah sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 869: | Line 1,125: | ||
| | | | ||
|Non-renewable | |Non-renewable | ||
|Ekatah sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 875: | Line 1,133: | ||
| | | | ||
|Untreated sewage | |Untreated sewage | ||
|Ekatah sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 881: | Line 1,141: | ||
| | | | ||
|Detergent | |Detergent | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 887: | Line 1,149: | ||
| | | | ||
|Antibiotics | |Antibiotics | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 893: | Line 1,157: | ||
| | | | ||
|Disposable | |Disposable | ||
| | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 899: | Line 1,165: | ||
| | | | ||
|Polluted | |Polluted | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 905: | Line 1,173: | ||
| | | | ||
|Contamination | |Contamination | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 911: | Line 1,181: | ||
| | | | ||
|Natural resources | |Natural resources | ||
|Ekatah Sharma | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 917: | Line 1,189: | ||
| | | | ||
|chipko movement | |chipko movement | ||
|SHAHANA RIZVI | |||
| | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Line 923: | Line 1,197: | ||
| | | | ||
|} | |} | ||
[[Category:Information]] | |||
Latest revision as of 20:24, 29 April 2024
| S.No | अध्याय | विषय | Chapters | Topic | Article Creator Name | Review by IIT Kanpur |
| 1 | जैव प्रक्रम | Biological process | ||||
| सजीव | Living | |||||
| निर्जीव | Nonliving | |||||
| जैव प्रक्रम | Biological process | Ekatah Sharma | ||||
| श्वसन | Respiration | Kiran Mishra | ||||
| उत्सर्जन | excretion | Kiran Mishra | ||||
| पोषण | Nutrition | shahana rizvi | ||||
| एंजाइम | Enzyme | shahana rizvi | ||||
| संवहन बंडल | Vascular Bundle | Kiran Mishra | ||||
| क्लोरोप्लास्ट | chloroplast | shahana rizvi | ||||
| द्वार कोशिकाएं | Gate cells | Ekatah Sharma | ||||
| रन्ध्र | Stomata | Kiran Mishra | ||||
| लार ग्रंथि | Salivary gland | Ekatah Sharma | ||||
| एंजाइम | Enzyme | shahana rizvi | ||||
| दन्त क्षरण | Tooth decay | Shahana Rizvi | ||||
| ए.टी.पी | ATP | Ekatah Sharma | ||||
| वाष्पोत्सर्जन | Transpiration | Ekatah Sharma | ||||
| श्वसन | Respiration | Kiran Mishra | ||||
| वहन तंत्र | Transportation system | Kiran Mishra | ||||
| हृदय | Heart | shahana Rizvi | ||||
| रक्त-दाब | Blood pressure | shahana rizvi | ||||
| कुपिका | Alveoli | shahana rizvi | ||||
| नलिकाएँ- रुधिर वाहिकाएँ | capillaries - blood vessels | shahana rizvi | ||||
| प्लेटलेट्स | Platelets | shahana rizvi | ||||
| लसीका | lymph | shahana rizvi | ||||
| पादपों में परिवहन | Transport in plants | Ekatah sharma | ||||
| वृक्क | Kidney | shahana rizvi | ||||
| कृत्रिम वृक्क | Artificial kidney | Kiran Mishra | ||||
| अपोहन | Dialysis | Kiran Mishra | ||||
| वृक्काणु | Nephron | Ekatah Sharma | ||||
| अंगदान | Organ donation | Ekatah Kumari | ||||
| परिसंचरण तंत्र | Circulatory system | Ekatah Kumari | ||||
| हीमोग्लोबिन | Hemoglobin | shahana rizvi | ||||
| रुधिर | Blood | shahana rizvi | ||||
| रुधिर वाहिकाएं | Blood vessels | shahana rizvi | ||||
| उच्च रक्तचाप | Hypertension | Kiran mishra | ||||
| पित्ताशय | Gallbladder | Kiran Mishra | ||||
| पित्त रस | Bile Juice | Kiran Mishra | ||||
| अनुशिथिलन | Diastole | Kiran Mishra | ||||
| प्रकुंचन | Systole | Kiran Mishra | ||||
| अलिंद | Atrium | Kiran MIshra | ||||
| प्रकाश संश्लेषण | Photosynthesis | Ekatah Sharma | ||||
| फेफड़े | Lungs | shahana rizvi | ||||
| फुफ्फुसीय शिराएँ | Pulmonary veins | shahana rizvi | ||||
| धमनी | Artery | shahana rizvi | ||||
| महाधमनी | Aorta | shahana rizvi | ||||
| मूत्रमार्ग | Urethra | Ekatah Sharma | ||||
| मूत्रवाहिनी | Ureter | Ekatah Kumari | ||||
| यकृत | Liver | shahana rizvi | ||||
| श्वसनी | Bronchi | shahana rizvi | ||||
| शिरा | Vein | shahana rizvi | ||||
| महाशिरा | Vena cava | shahana rizvi | ||||
| श्वासनली | Trachea | shahana rizvi | ||||
| 2 | नियंत्रण एवं समन्वय | Control and coordination | ||||
| अग्न्याशय | Pancreas | Kiran Mishra | ||||
| अग्रमस्तिष्क | Forebrain | Kiran Mishra | ||||
| अनुमस्तिष्क | Cerebellum | Shahana Rizvi | ||||
| आंत्र रस | intestinal juice | Kiran Mishra | ||||
| आंत | Intestine | shahana rizvi | ||||
| जठर ग्रंथि | Gastric Gland | Ekatah Sharma | ||||
| जठर रस | Gastric Juice | Ekatah sharma | ||||
| तंत्रिका | Nerve | Ekatah Sharma | ||||
| तंत्रिका आवेग | Nerve Impulse | Ekatah Sharma | ||||
| तंत्रिकाक्ष | Axon | shahana rizvi | ||||
| मस्तिष्कावरण शोथ | Meningitis | shahana rizvi | ||||
| पश्च मस्तिष्क | Hind brain | Shahana rizvi | ||||
| प्रमस्तिष्क | Cerebrum | Shahana Rizvi | ||||
| मध्यमस्तिष्क | Midbrain | Shahana Rizvi | ||||
| मस्तिष्क | Brain | Ekatah Sharma | ||||
| एक्सॉन | Axon | Ekatah Sharma | ||||
| अन्तर्ग्रथन | synapse | Ekatah Sharma | ||||
| प्रतिवर्ती क्रिया | reflex action | Kiran Mishra | ||||
| अनैच्छिक क्रिया | Involuntary action | Kiran Mishra | ||||
| ऐच्छिक क्रिया | voluntary action | shahana rizvi | ||||
| मेरुदंड | Spinal cord | shahana rizvi | ||||
| उद्दीपन | Stimulus | Kiran Mishra | ||||
| हार्मोन | hormone | shahana rizvi | ||||
| 3 | जीव जनन कैसे करते हैं | How do organisms reproduce | ||||
| अंड कोशिका | Egg cell | kiran mishra | ||||
| अंड वाहिनी | Oviduct | kiran mishra | ||||
| अंडाशय | Ovary | |||||
| अंतर्जनन | Unbreeding | |||||
| गर्भाशय | Uterus | |||||
| ग्रासनली | Oesophagus | shahana rizvi | ||||
| गर्भाशय ग्रीवा | Cervix | |||||
| प्रजनन | Reproduction | Shahana Rizvi | ||||
| पुनर्जनन | Regeneration | Shahana Rizvi | ||||
| बृहदान्त्र | Colon | |||||
| युग्मक | Gamete | |||||
| युग्मनज | Zygote | Kiran Mishra | ||||
| यौवनारम्भ | Puberty | Kiran Mishra | ||||
| वर्तिका | Style | |||||
| वर्तिकाग्र | Stigro | |||||
| वृषण | Testes | Kiran Mishra | ||||
| शिश्न | Penis | |||||
| शुक्रवाहिनी | Vas deferens | |||||
| शुक्राशय | Seminal vesicle | |||||
| मुकुलन | Budding | Shahana Rizvi | ||||
| कायिक प्रवर्धन | vegetative propagation | Shahana Rizvi | ||||
| टेस्टोस्टेरोन | Testosterone | |||||
| रजोधर्म | Menstruation | Kiran Mishra | ||||
| निषेचन | fertilization | Kiran Mishra | ||||
| प्रोस्टेट ग्रंथि | Prostate gland | Kiran Mishra | ||||
| गर्भनिरोधक युक्तियाँ | Contraception Tips | Kiran Mishra | ||||
| लैंगिक जनन | Sexual Reproduction | Shahana Rizvi | ||||
| अलैंगिक जनन | Asexual Reproduction | Shahana Rizvi | ||||
| 4 | आनुवंशिकता एवं जैव विकास | Heredity and Biological Evolution | ||||
| आनुवंशिकता | Heredity | |||||
| अनुवांशिक पदार्थ | Genetic Material | |||||
| लिंग निर्धारण | Sex determination | Kiran Mishra | ||||
| लिंग गुणसूत्र | Sex Chromosome | |||||
| वंशानुगत लक्षण | Inherited traits | |||||
| वंशागति | Inheritance | |||||
| मेंडल का योगदान | Mendel's contribution | Kiran Mishra | ||||
| कर्णपाली | Ear lobe | Ekatah Sharma | ||||
| उपार्जित और अनुवांशिक लक्षण | Acquired and hereditary traits | SHAHANA RIZVI | ||||
| चार्ल्स रॉबर्ट डार्विन | Charles Robert Darwin | |||||
| मेयर का प्रयोग | Mayor's Experiment | |||||
| वर्गीकरण | Classification | |||||
| अभिलक्षण | Characteristic | |||||
| जीवाश्मी ईंधन | Fossil fuel | Ekatah Sharma | ||||
| अप्रभावी गुण | Recessive traits | |||||
| जीवाश्म | Fossil | Ekatah Sharma | ||||
| विभिन्नताएं | Variations | Ekatah Sharma | ||||
| 5 | हमारा पर्यावरण | Our environment | ||||
| पारितंत्र | Ecosystem | Ekatah Sharma | ||||
| उपभोक्ता | Consumers | Ekatah Sharma | ||||
| खाद्य श्रृंखला | Food Chain | Ekatah Sharma | ||||
| खाद्य जाल | Food web | Ekatah Sharma | ||||
| ओजोन परत | Ozone layer | Ekatah Sharma | ||||
| अजैव निम्नीकरणीय | Abiodegradation | Ekatah Sharma | ||||
| जैव प्रक्रम | Biological process | Ekatah Sharma | ||||
| जैविक आवर्धन | Biological magnification | Ekatah Sharma | ||||
| जैव मात्रा | Biomass | Ekatah Sharma | ||||
| पारिस्थितिक | Ecological | Ekatah Sharma | ||||
| समष्टि | Population | Ekatah Sharma | ||||
| 6 | प्राकृतिक संसाधनों का संपोषित प्रबंधन | Sustainable management of natural resources | ||||
| विशिष्ट स्थल | Hotspots | Ekatah Sharma | ||||
| संपोषित प्रबंधन | Sustainable management | Ekatah sharma | ||||
| अनवीकरणीय | Non-renewable | Ekatah sharma | ||||
| अनुपचारित मल | Untreated sewage | Ekatah sharma | ||||
| अपमार्जक(जीव विज्ञान ) | Detergent | |||||
| एंटीबायोटिक | Antibiotics | Ekatah Sharma | ||||
| प्रयोज्य | Disposable | |||||
| प्रदूषित | Polluted | Ekatah Sharma | ||||
| संदूषण | Contamination | Ekatah Sharma | ||||
| प्राकृतिक संसाधन | Natural resources | Ekatah Sharma | ||||
| चिपको आंदोलन | chipko movement | SHAHANA RIZVI | ||||